Rezonans magnetyczny (tomografia rezonansu magnetycznego, MR, MRI)Rezonans magnetyczny jest najnowocześniejszą, dynamicznie rozwijającą się, nieinwazyjną metodą uzyskiwania obrazów warstw poszczególnych części ciała w dowolnie wybranej płaszczyźnie, wykorzystującą zjawisko odmiennego zachowania jąder atomów wodoru budujących tkanki pod wpływem silnego pola badania MR nad innymi metodami diagnostycznymi jest doskonała zdolność obrazowania tkanek miękkich i zmian w ich obrębie (również naczyń krwionośnych). Metoda ta jest szczególnie przydatna w diagnostyce chorób mózgu, naczyń krwionośnych oraz kręgosłupa (pozwala na bezpośrednie uwidocznienie dyskopatii i rdzenia kręgowego) oraz wszystkich struktur tworzących stawy. Przewagą badania MR nad innymi metodami diagnostycznymi jest doskonała zdolność obrazowania tkanek miękkich i zmian w ich obrębie (również naczyń krwionośnych). Metoda ta jest szczególnie przydatna w diagnostyce chorób mózgu, naczyń krwionośnych oraz kręgosłupa (pozwala na bezpośrednie uwidocznienie dyskopatii i rdzenia kręgowego) oraz wszystkich struktur tworzących stawy. Rezonans magnetyczny jest metodą uzupełniającą diagnostykę w niektórych schorzeniach narządów klatki piersiowej, jamy brzusznej i miednicy mniejszej (po wykonaniu zdjęć Rtg, USG, tomografii komputerowej). Wykonanie drugiej fazy badania, po dożylnym podaniu środka kontrastowego, jest konieczne w celu potwierdzenia jednoznacznej diagnozy. Środek kontrastowy stosowany w MRI zleca lekarz prowadzący badanie. Jest on całkowicie bezpieczny dla pacjenta. O uczuleniach na środki kontrastowe oraz substancje chemiczne należy powiadomić lekarza prowadzącego badanie. Atutem badania rezonansu magnetycznego jest jego znikoma szkodliwość promieniowania magnetycznego w porównaniu z promieniowaniem rentgenowskim. Wykonanie badania MRI nie wymaga żadnego przygotowania. Jedynie Pacjenci cierpiący na lęk przed zamkniętymi pomieszczeniami (klaustrofobia) lub niespokojni, przed badaniem mogą przyjąć łagodne środki uspokajające, aby zmniejszyć uczucie lęku. Głównymi przeciwwskazaniami do badania MRI są: – wszczepiony rozrusznik serca,– metalowe ciała obce w tkankach miękkich (np. klipsy naczyniowe lub odłamki w sąsiedztwie naczyń, narządów miąższowych lub w oku). Do badania należy zdjąć zegarek, biżuterię, metalowe przedmioty, pasek, pozostawia się również telefon komórkowy i kartę magnetyczną, ponieważ do pomieszczenia gdzie znajduje się aparat, nie wolno wchodzić z żadnymi metalowymi przedmiotami. Jeżeli osoba badana stale przyjmuje leki, może zażyć je jak zwykle, popijając małą ilością niegazowanej wody. Przed badaniem należy opróżnić pęcherz moczowy. Badanie jest całkowicie bezbolesne. Wskazane jest skierowanie od lekarza. Jeżeli wcześniej były wykonywane podobne badania, należy przynieść ze sobą ich wyniki (klisze). Holter ciśnieniowyBadanie polega na automatycznym, 24 godzinnym pomiarze ciśnienia tętniczego. Pacjent przez całą dobę nosi specjalny mankiet, który co 15 minut napompowywuje się i dokonuje pomiaru ciśnienia. Dane z tych pomiarów są automatycznie zapisywane w niewielkim urządzeniu, które pacjent nosi wraz z mankietem. Na badanie należy zgłosić się w luźnym ubraniu, pod którym trzeba ukryć zarówno mankiet, jak i aparat zapisujący pomiary ciśnienia. Holter EKGBadanie polega na 24 godzinnym monitorowaniu pracy serca w trakcie wykonywania przez Pacjenta jego codziennej aktywności. Do klatki piersiowej Pacjenta zostają przymocowane elektrody połączone z małym urządzeniem, w którym zapisywane są dane. Na badanie należy zgłosić się w luźnym ubraniu, pod którym trzeba ukryć zarówno elektrody, jak i aparat zapisujący pracę serca. EKG wysiłkoweBadanie ma na celu ocenę pracy serca w trakcie wysiłku fizycznego. W czasie badania ćwiczy się na bieżni lub na rowerze. Za pomocą elektrod przymocowanych do klatki piersiowej Pacjenta, monitorowana jest praca serca. Konieczny jest strój sportowy: obuwie sportowe, spodnie dresowe lub szorty. Pacjent winien posiadać: AKTUALNE skierowanie od lekarza prowadzącego na wykonanie EKG wysiłkowego, obowiązkowo EKG spoczynkowe wykonane najwyżej na kilka dni przed planowanym badaniem, jeżeli były wykonywane – do wglądu – USG serca, Holter EKG – 24-godzinny, wynik poprzedniego EKG wysiłkowego. Tomografia komputerowa (TK, CT)Tomografia komputerowa jest metodą diagnostyczną wykorzystującą promieniowanie rentgenowskie do uzyskania obrazów tomograficznych (przekrojów) części ciała w płaszczyźnie poprzecznej z możliwością uzyskania wtórnych rekonstrukcji obrazu w innych płaszczyznach oraz rekonstrukcji obrazów przekrojowych dwuwymiarowych (2D) i przestrzennych (3D). Jest metodą wykorzystywaną w diagnostyce zmian kostnych, a szczególnie struktur małych i delikatnych np. uszu, zatok. Wykonujemy badania: mózgu, uszu, zatok, klatki piersiowej, jamy brzusznej z miednicą mniejszą, kości i stawów (wg wskazań lekarza specjalisty), także w przypadkach pourazowych ewentualnie w dyskopatii, jeżeli istnieją przeciwwskazania do wykonania badania rezonansu magnetycznego. Zróżnicowanie jednostek chorobowych lub jednoznaczne wykluczenie patologii wymaga wykonania badania po dożylnym podaniu środka kontrastowego, o którym decyduje lekarz prowadzący badanie. Nie wolno niczego jeść w ciągu 6 godzin przed badaniem. Z tego powodu ostatni posiłek można spożyć 6 godzin przed planowanym na cukrzycę mają wykonywane badanie tomografii w godzinach porannych. Bezpośrednio przed badaniem jamy brzusznej i miednicy mniejszej Pacjent otrzymuje doustny środek kontrastowy jelita, co jest konieczne do uzyskania wartościowych diagnostycznie obrazów. Stosujemy środki kontrastowe najwyższej jakości, bezpieczne dla pacjenta. Ewentualne przeciwwskazania do ich podania ustala indywidualnie lekarz prowadzący badanie. O uczuleniach na środki kontrastowe oraz substancje chemiczne należy powiadomić lekarza prowadzącego badanie. Promienie rentgenowskie nie są obojętne dla organizmu człowieka, dlatego badanie tomografii komputerowej wykonuje się wówczas, gdy istnieją wskazania medyczne. Przeciwwskazaniem do przeprowadzenia badania metodą tomografii komputerowej jest ciąża, natomiast badania dzieci wykonywane są wyłącznie na podstawie skierowania lekarza specjalisty, który orzeka o konieczności tego badania. Na czas badania należy ubrać się w luźne i wygodne ubranie bez metalowych dodatków takich jak guziki, klamry, agrafki, broszki. Do badania trzeba zdjąć biżuterię, okulary, aparat słuchowy. Na badanie Pacjent zgłasza się na czczo. Jeśli osoba badana przyjmuje leki na stałe, to powinna je przyjąć w dniu badania popijając małą ilością wody. Osoby przyjmujące insulinę powinny umówić termin badania na rano i zabrać ze sobą insulinę i pierwsze śniadanie. Przy badaniu jamy brzusznej Pacjent otrzymuje wodny roztwór kontrastu lub wodę doustnie przed badaniem – kontrastowanie trwa ok. 30-40 min. Po pierwszej części badania może zaistnieć potrzeba podania kontrastu dożylnie (jest on dodatkowo płatny). O podaniu kontrastu dożylnego decyduje lekarz kierujący lub lekarz radiolog prowadzący badanie oraz pacjent. Badanie nie jest wykonywane w czasie ciąży, w razie wątpliwości wskazany jest kontakt z lekarzem lub technikiem. Jeżeli wcześniej były wykonywane podobne badania, należy przynieść ze sobą ich wyniki (klisze). Na badanie należy zgłosić się ze skierowaniem od lekarza. MammografiaMammografia jest radiologicznym badaniem sutka (gruczołu piersiowego) przy użyciu miękkiego promieniowania rentgenowskiego. Badanie związane jest z wykonaniem zdjęć rentgenowskich w dwóch projekcjach dla każdego sutka, skośnej i osiowej (głowowo-ogonowej). W razie wskazań klinicznych mogą być wykonywane zdjęcia celowane. Zadaniem mammografii jest uzyskanie na zdjęciach obrazu tkanek miękkich sutka, a co zatem idzie, rozpoznawanie nieprawidłowości, związanych z budową sutków, obecnością guzów, w tym przede wszystkim raka. Badanie pozwala wykryć ognisko pierwotne mniejsze niż 1 cm, co po zastosowaniu leczenia chirurgicznego daje całkowite wyleczenie lub 5-letnie bezobjawowe przeżycie u 90% chorych. Dzięki mammografii możliwe jest także uwidocznienie mikrozwapnień, których rozpoznanie ma bardzo duże znaczenie w diagnostyce raka sutka. Promienie rentgenowskie nie są obojętne dla organizmu człowieka, dlatego badanie mammograficzne wykonuje się wówczas, gdy istnieją wskazania medyczne. Rutynowo badanie powinno być wykonywane począwszy od 35 roku życia co 2 lata, a powyżej 50 roku życia – raz w roku. Badanie wykonywane jest bez przygotowania, między 5 a 10 dniem cyklu miesięcznego. Kobiety po menopauzie mogą badanie wykonać w dowolnym dniu. Badanie można wykonać bez żadnego przygotowania. Najlepiej zgłosić się na badanie w dwuczęściowym ubraniu, aby łatwo było rozebrać się do pasa. W dniu badania należy wziąć kąpiel. Nie powinno używać się dezodorantu, talku, balsamu ani kremu od pasa w górę. Koniecznie należy przynieść poprzednie badania USG i mammografii (klisze), jeśli były wykonywane. RTG kręgosłupa lędźwiowegoPrzed badaniem Rtg odcinka lędźwiowo-krzyżowego, kręgosłupa i urografią wymagane jest odpowiednie przygotowanie. W dniu poprzedzającym badanie pacjent przyjmuje środki przeczyszczające, a w dniu badania zgłasza się na czczo. Promienie rentgenowskie nie są obojętne dla organizmu człowieka, dlatego badanie rentgenowskie wykonuje się wówczas, gdy istnieją wskazania medyczne. Przeciwwskazaniem do wykonania badania jest ciąża. Dzieci poddawane są diagnostyce rentgenowskiej wyłącznie na podstawie skierowania od lekarza specjalisty, który orzeka o konieczności tego badania. Wieczorem w dniu poprzedzającym badanie należy zażyć preparat X-PREP (lub inny środek o działaniu przeczyszczającym do kupienia w aptece) lub inny sprawdzony preparat, po którym nastąpi wypróżnienie. W dniu badania można zjeść tylko lekkie śniadanie. Na badanie należy zgłosić się ze skierowaniem od lekarza. RTG jamy brzusznejW dniu poprzedzającym badanie Pacjent przyjmuje środki przeczyszczające, a w dniu badania zgłasza się na czczo. Promienie rentgenowskie nie są obojętne dla organizmu człowieka, dlatego badanie rentgenowskie wykonuje się wówczas, gdy istnieją wskazania medyczne. Przeciwwskazaniem do wykonania badania jest ciąża. Dzieci poddawane są diagnostyce rentgenowskiej wyłącznie na podstawie skierowania od lekarza specjalisty, który orzeka o konieczności tego badania. Wieczorem w dniu poprzedzającym badanie należy zażyć preparat X-PREP (lub inny środek o działaniu przeczyszczającym do kupienia w aptece) lub inny sprawdzony preparat, po którym nastąpi wypróżnienie. W dniu badania można zjeść tylko lekkie śniadanie. Na badanie należy zgłosić się ze skierowaniem od lekarza. Badanie urodynamiczneBadanie urodynamiczne polega na pomiarze czynności dolnego odcinka dróg moczowych (mięsień wypieracz, szyja pęcherza, zwieracz zewnętrzny cewki moczowej), od którego zależy prawidłowe gromadzenie moczu i opróżnianie pęcherza moczowego. Badanie urodynamiczne pozwala dokładnie określić rodzaj zaburzeń czynności dolnych dróg moczowych (stabilność wypieracza, prawidłowość koordynacji pomiędzy mięśniem wypieraczem pęcherza a zwieraczem cewki moczowej). Aparat do wykonywania badania urodynamicznego jest sprzężony komputerem, który dokonuje analizy danych i przedstawia je w formie wykresu i danych liczbowych. UrografiaUrografia to badanie układu moczowego po dożylnym podaniu środka cieniującego. Przed badaniem Rtg odcinka lędźwiowo-krzyżowego, kręgosłupa i urografią wymagane jest odpowiednie przygotowanie. W dniu poprzedzającym badanie Pacjent przyjmuje środki przeczyszczające, a w dniu badania zgłasza się na czczo. Promienie rentgenowskie nie są obojętne dla organizmu człowieka, dlatego badanie rentgenowskie wykonuje się wówczas, gdy istnieją wskazania medyczne. Przeciwwskazaniem do wykonania badania jest ciąża. Dzieci poddawane są diagnostyce rentgenowskiej wyłącznie na podstawie skierowania od lekarza specjalisty, który orzeka o konieczności tego badania. W ciągu dwóch dni poprzedzających badanie obowiązuje dieta półpłynna, nie należy jeść owoców, warzyw, słodyczy, ciemnego pieczywa ani pić soków i napojów gazowanych. W ciągu 2 dni poprzedzających badanie należy przyjmować Espumisan 3 x dziennie po 3 do 4 kapsułek (środek odgazowujący – dostępny w aptece bez recepty). W dniu poprzedzającym badanie należy wypić jedno opakowanie X-PREP (lub inny środek o działaniu przeczyszczającym, do nabycia w aptece), wg załączonego sposobu stosowania. Osoby z niedowagą, w podeszłym wieku lub silnie reagujące na środki przeczyszczające powinny zażyć ok. połowę opakowania. W dniu badania należy pozostawać na czczo – nie należy jeść, pić ani palić papierosów. O uczuleniach na środki kontrastowe oraz substancje chemiczne (jod), a także o innych uczuleniach, należy powiadomić lekarza prowadzącego badanie. Badanie wymaga podania kontrastu (kontrast jest dodatkowo płatny). Na badanie należy zgłosić się ze skierowaniem od lekarza oraz przynieść poprzednie badania, jeżeli były wykonywane. USG jamy brzusznejBadanie ultrasonograficzne (USG) – jest najbardziej popularną i mającą szerokie zastosowanie w diagnostyce chorób, metodą obrazowania wnętrza ciała. Badanie jest nieinwazyjne, bezpieczne i nie ma żadnych przeciwwskazań do jego przeprowadzenia, dlatego może być powtarzane w krótkich odstępach czasowych. Badanie wykonuje się przy pomocy sondy przykładanej bezpośrednio do powierzchni ciała, bądź też dla uzyskania lepszego obrazu układu płciowego oraz moczowego, wprowadzanej naturalnymi otworami, czyli transwaginalnie lub transrektalnie. We wnętrzu sondy znajduje się kryształ, dzięki któremu wytwarzane są fale ultradźwiękowe oraz odbiornik echa akustycznego powracającego po odbiciu się o warstwy badanych narządów organizmu. Komputerowo przetworzone echo jest prezentowane na monitorze. Nieliczne techniczne ograniczenia techniki ultrasonografii, którymi może być obecność barier akustycznych takich jak powietrze w jelitach, czy osłaniające narządy struktury kostne, powodują, że w przypadku np. badania mózgu najlepszą metodą diagnostyczną jest równie bezpieczne badanie rezonansu magnetycznego. Poza możliwościami obrazowania narządów w celu ich diagnozy badanie USG jest bardzo pomocne w przypadku biopsji cienkoigłowej (np. biopsji piersi), czyli pobrania niewielkiego fragmentu tkanki do dalszych badań laboratoryjnych. Taką procedurę wykonuje się pod bieżącą kontrolą obrazu ultrasonograficznego, co gwarantuje pobranie odpowiedniej tkanki oraz wyklucza możliwość ewentualnych powikłań. Do przeprowadzenia badania nie potrzeba przygotowania, może być ono wykonywane u każdego pacjenta. Badanie USG jamy brzusznej należy wykonywać na czczo! W dniu badania nie należy jeść ani pić i nie powinno się żuć gumy ani palić papierosów (każdy bodziec pokarmowy przygotowuje układ pokarmowy do trawienia i zmienia jego obraz). USG naczyniowe metodą DoppleraUSG metodą Dopplera jest badaniem ultrasonograficznym wykorzystującym tzw. zjawisko Dopplera. Badanie to jest wykorzystywane w diagnostyce zaburzeń układu krążenia i oceny jego drożności. Podczas badania lekarz analizuje zmiany częstotliwości fali dźwiękowej odbijającej się od ruchomej przeszkody, jaką w organizmie człowieka jest krew. Zachowanie się przepływu krwi w naczyniach tętniczych i żylnych (zmiany prędkości) odzwierciedla wewnętrzny stan naczyń krwionośnych i pozwala lekarzowi na jego ocenę. Nowoczesny sprzęt ultrasonograficzny umożliwia przeprowadzenie USG Dopplera również w prezentacji kolorowej. Do przeprowadzenia badania USG metodą Dopplera nie potrzeba przygotowania. W wypadku badania tętnicy nerkowej, aorty, żyły wrotnej, stawów biodrowych należy być 6 godzin na czczo. USG nerekBadanie ultrasonograficzne (USG) – jest najbardziej popularną i mającą szerokie zastosowanie w diagnostyce chorób metodą obrazowania wnętrza ciała. Badanie jest nieinwazyjne, bezpieczne i nie ma żadnych przeciwwskazań do jego przeprowadzenia, dlatego może być powtarzane w krótkich odstępach czasowych. Badanie wykonuje się przy pomocy sondy przykładanej bezpośrednio do powierzchni ciała, bądź też dla uzyskania lepszego obrazu układu płciowego oraz moczowego wprowadzanej naturalnymi otworami, czyli transwaginalnie lub transrektalnie. We wnętrzu sondy znajduje się kryształ, dzięki któremu wytwarzane są fale ultradźwiękowe oraz odbiornik echa akustycznego powracającego po odbiciu się o warstwy badanych narządów organizmu. Komputerowo przetworzone echo jest prezentowane na monitorze. Nieliczne techniczne ograniczenia techniki ultrasonografii, którymi może być obecność barier akustycznych takich jak powietrze w jelitach, czy osłaniające narządy struktury kostne, powodują, że w przypadku np. badania mózgu najlepszą metodą diagnostyczną jest równie bezpieczne badanie rezonansu magnetycznego. Poza możliwościami obrazowania narządów w celu ich diagnozy badanie USG jest bardzo pomocne w przypadku biopsji cienkoigłowej (np. biopsji piersi), czyli pobrania niewielkiego fragmentu tkanki do dalszych badań laboratoryjnych. Taką procedurę wykonuje się pod bieżącą kontrolą obrazu ultrasonograficznego, co gwarantuje pobranie odpowiedniej tkanki oraz wyklucza możliwość ewentualnych powikłań. Do przeprowadzenia badania nie potrzeba większego przygotowania. Badanie USG nerek może być wykonane na czczo i po piciu płynów. USG pęcherza moczowego i prostatyBadanie ultrasonograficzne (USG) – jest najbardziej popularną i mającą szerokie zastosowanie w diagnostyce chorób metodą obrazowania wnętrza ciała. Badanie jest nieinwazyjne, bezpieczne i nie ma żadnych przeciwwskazań do jego przeprowadzenia, dlatego może być powtarzane w krótkich odstępach czasowych. Badanie wykonuje się przy pomocy sondy przykładanej bezpośrednio do powierzchni ciała, bądź też dla uzyskania lepszego obrazu układu płciowego oraz moczowego wprowadzanej naturalnymi otworami, czyli transwaginalnie lub transrektalnie. We wnętrzu sondy znajduje się kryształ, dzięki któremu wytwarzane są fale ultradźwiękowe oraz odbiornik echa akustycznego powracającego po odbiciu się o warstwy badanych narządów organizmu. Komputerowo przetworzone echo jest prezentowane na monitorze. Nieliczne techniczne ograniczenia techniki ultrasonografii, którymi może być obecność barier akustycznych takich jak powietrze w jelitach, czy osłaniające narządy struktury kostne, powodują, że w przypadku np. badania mózgu najlepszą metodą diagnostyczną jest równie bezpieczne badanie rezonansu magnetycznego. Poza możliwościami obrazowania narządów w celu ich diagnozy badanie USG jest bardzo pomocne w przypadku biopsji cienkoigłowej (np. biopsji piersi), czyli pobrania niewielkiego fragmentu tkanki do dalszych badań laboratoryjnych. Taką procedurę wykonuje się pod bieżącą kontrolą obrazu ultrasonograficznego, co gwarantuje pobranie odpowiedniej tkanki oraz wyklucza możliwość ewentualnych powikłań. Do przeprowadzenia badania nie potrzeba większego przygotowania. Na badanie należy przybyć z wypełnionym aby godzinę przed badaniem wypić 1 – 1,5 litra wody niegazowanej. (Czas konieczny dla przefiltrowania tego płynu przez nerki jest często ważniejszy niż bezwzględna jego ilość!!!). Pacjent może pić w zasadzie dowolne płyny. Do badania nerek nie trzeba przygotowania. Można je wykonać na czczo i po posiłku (lub po piciu płynów). Pacjenci z tendencją do wzdęć proszeni są o przyjmowanie w ciągu 2 dni poprzedzających badanie preparatu Espumisan 3 x dziennie po 3 do 4 kapsułek (środek odgazowujący – dostępny w aptece). USG piersiBadanie ultrasonograficzne (USG) – jest najbardziej popularną i mającą szerokie zastosowanie w diagnostyce chorób metodą obrazowania wnętrza ciała. Badanie jest nieinwazyjne, bezpieczne i nie ma żadnych przeciwwskazań do jego przeprowadzenia, dlatego może być powtarzane w krótkich odstępach czasowych. Badanie wykonuje się przy pomocy sondy przykładanej bezpośrednio do powierzchni ciała, bądź też dla uzyskania lepszego obrazu układu płciowego oraz moczowego, wprowadzanej naturalnymi otworami, czyli transwaginalnie lub transrektalnie. We wnętrzu sondy znajduje się kryształ, dzięki któremu wytwarzane są fale ultradźwiękowe oraz odbiornik echa akustycznego powracającego po odbiciu się o warstwy badanych narządów organizmu. Komputerowo przetworzone echo jest prezentowane na monitorze. Nieliczne techniczne ograniczenia techniki ultrasonografii, którymi może być obecność barier akustycznych takich jak powietrze w jelitach, czy osłaniające narządy struktury kostne, powodują, że w przypadku np. badania mózgu najlepszą metodą diagnostyczną jest równie bezpieczne badanie rezonansu magnetycznego. Poza możliwościami obrazowania narządów w celu ich diagnozy badanie USG jest bardzo pomocne w przypadku biopsji cienkoigłowej (np. biopsji piersi), czyli pobrania niewielkiego fragmentu tkanki do dalszych badań laboratoryjnych. Taką procedurę wykonuje się pod bieżącą kontrolą obrazu ultrasonograficznego, co gwarantuje pobranie odpowiedniej tkanki oraz wyklucza możliwość ewentualnych powikłań. Do przeprowadzenia badania nie potrzeba przygotowania. Najlepiej wykonać badanie miedzy 5 a 10 dniem cyklu miesiączkowego. Zalecamy przedstawienie lekarzowi opisów poprzednio wykonanych badań, w tym, mammografia (jeśli była wykonana). USG ginekologiczne – przez powłoki brzuszneBadanie ultrasonograficzne (USG) – jest najbardziej popularną i mającą szerokie zastosowanie w diagnostyce chorób metodą obrazowania wnętrza ciała. Badanie jest nieinwazyjne, bezpieczne i nie ma żadnych przeciwwskazań do jego przeprowadzenia, dlatego może być powtarzane w krótkich odstępach czasowych. Badanie wykonuje się przy pomocy sondy przykładanej bezpośrednio do powierzchni ciała, bądź też dla uzyskania lepszego obrazu układu płciowego oraz moczowego, wprowadzanej naturalnymi otworami, czyli transwaginalnie lub transrektalnie. We wnętrzu sondy znajduje się kryształ, dzięki któremu wytwarzane są fale ultradźwiękowe oraz odbiornik echa akustycznego powracającego po odbiciu się o warstwy badanych narządów organizmu. Komputerowo przetworzone echo jest prezentowane na monitorze. Nieliczne techniczne ograniczenia techniki ultrasonografii, którymi może być obecność barier akustycznych takich jak powietrze w jelitach, czy osłaniające narządy struktury kostne, powodują, że w przypadku np. badania mózgu najlepszą metodą diagnostyczną jest równie bezpieczne badanie rezonansu magnetycznego. Poza możliwościami obrazowania narządów w celu ich diagnozy badanie USG jest bardzo pomocne w przypadku biopsji cienkoigłowej (np. biopsji piersi), czyli pobrania niewielkiego fragmentu tkanki do dalszych badań laboratoryjnych. Taką procedurę wykonuje się pod bieżącą kontrolą obrazu ultrasonograficznego, co gwarantuje pobranie odpowiedniej tkanki oraz wyklucza możliwość ewentualnych powikłań. Do przeprowadzenia badania nie potrzeba przygotowania. Godzinę przed badaniem należy wypić 1,5 litra płynu niegazowanego. Badanie należy wykonać z pełnym pęcherzem moczowym. USG transwaginalne – przezodbytniczeBadanie ultrasonograficzne (USG) – jest najbardziej popularną i mającą szerokie zastosowanie w diagnostyce chorób metodą obrazowania wnętrza ciała. Badanie jest nieinwazyjne, bezpieczne i nie ma żadnych przeciwwskazań do jego przeprowadzenia, dlatego może być powtarzane w krótkich odstępach czasowych. Badanie wykonuje się przy pomocy sondy przykładanej bezpośrednio do powierzchni ciała, bądź też dla uzyskania lepszego obrazu układu płciowego oraz moczowego, wprowadzanej naturalnymi otworami, czyli transwaginalnie lub transrektalnie. We wnętrzu sondy znajduje się kryształ, dzięki któremu wytwarzane są fale ultradźwiękowe oraz odbiornik echa akustycznego powracającego po odbiciu się o warstwy badanych narządów organizmu. Komputerowo przetworzone echo jest prezentowane na monitorze. Nieliczne techniczne ograniczenia techniki ultrasonografii, którymi może być obecność barier akustycznych takich jak powietrze w jelitach, czy osłaniające narządy struktury kostne, powodują, że w przypadku np. badania mózgu najlepszą metodą diagnostyczną jest równie bezpieczne badanie rezonansu magnetycznego. Poza możliwościami obrazowania narządów w celu ich diagnozy badanie USG jest bardzo pomocne w przypadku biopsji cienkoigłowej (np. biopsji piersi), czyli pobrania niewielkiego fragmentu tkanki do dalszych badań laboratoryjnych. Taką procedurę wykonuje się pod bieżącą kontrolą obrazu ultrasonograficznego, co gwarantuje pobranie odpowiedniej tkanki oraz wyklucza możliwość ewentualnych powikłań. Do przeprowadzenia badania nie potrzeba przygotowania. W przeddzień badania przezodbytniczego należy zastosować lewatywę przeczyszczającą ENEMA (preparat do kupienia w aptece) wg wskazań na opakowaniu. Przed badaniem wymagane jest dokładne wypróżnienie. GastroskopiaGastroskopia jest badaniem pozwalającym na bezpośrednie oglądanie śluzówki żołądka, odźwiernika i dwunastnicy. Badanie przeprowadza się przy użyciu endoskopu, giętkiego instrumentu wyposażonego w układ optyczny przenoszący obraz z wnętrza ciała. Ważną zaletą endoskopu jest możliwość w toku jednego zabiegu ocenienia stanu śluzówki, jak i pobrania do dalszego badania niewielkiego wycinka tkanki budzącej podejrzenie zmian chorobowych. Wskazaniem do przeprowadzenia gastroskopii jest:1. Weryfikacja owrzodzeń Zmiany ogniskowe – polipy i Podejrzenie raka żołądka zwłaszcza gdy występuje:– brak łaknienia,– pobolewania i bóle w nadbrzuszu, nie powiązane z faktem przyjmowania posiłków,– dyspepcja poposiłkowa,– ssanie i pobolewanie głodowe,– zwężenie (stenoza) odźwiernika,– niedokrwistość niejasnego pochodzenia,– krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego. Na badanie należy zgłosić się z aktualnymi (tzn. wykonanymi w ciągu ostatnich 2 tygodni) wynikami badań w kierunku żółtaczki zakaźnej typu B (HBs Ag) oraz typu C (anty-HCV). Badanie wykonywane jest na czczo. NIE WOLNO NICZEGO JEŚĆ ANI PIĆ W CIĄGU 6 GODZIN PRZED BADANIEM. Wskazane jest przyniesienie ze sobą opisów poprzednio wykonanych gastroskopii. RektoskopiaRektoskopia jest badaniem pozwalającym na bezpośrednie oglądanie śluzówki odbytu i końcowego odcinka jelita grubego (tzw. okrężnicy). Badanie przeprowadza się przy użyciu rektoskopu, instrumentu wyposażonego w układ optyczny przenoszący obraz z wnętrza ciała. Ważną zaletą rektoskopu jest możliwość w toku jednego zabiegu ocenienia stanu śluzówki, jak i pobrania do dalszego badania niewielkiego wycinka tkanki budzącej podejrzenie zmian chorobowych. Wskazaniem do przeprowadzenia rektoskopii jest:– podejrzenie wczesnych okresów rozwoju raka odbytu, odbytnicy i okrężnicy,– podejrzenie stanów przedrakowych pod postacią polipów,– wrzodziejące zapalenie jelita grubego,– uchyłkowatość okrężnicy,– endometrioza,– bóle lędźwiowe i krzyżowe,– ustalenie przyczyny krwawień, biegunek, przewlekłych zaparć. Dwa dni przed badaniem należy przejść na dietę płynną (kisiele, zupy, budynie) oraz pić duże ilości wody niegazowanej (ok. 2 l dziennie). W przeddzień badania należy przyjąć preparat Agiolox – 3-6 łyżeczek w ciągu dnia oraz wieczorem wykonać lewatywę przeczyszczającą ENEMA (preparat do kupienia w aptece) wg wskazań na opakowaniu. W dniu badania można pić płyny. Kolonoskopia i SigmoidoskopiaNa badanie należy zgłosić się z aktualnymi (tzn. wykonanymi w ciągu ostatnich 2 tygodni) wynikami badań w kierunku żółtaczki zakaźnej typu B (HBs Ag) oraz typu C (anty-HCV). Jeżeli wcześniej były wykonywane podobne badania, należy przynieść ze sobą ich wyniki. W dniu poprzedzającym badanie należy, zgodnie z instrukcją, rozpuścić 4 torebki preparatu FORTRANS (do nabycia w aptece na receptę) i wypić w ciągu 3-4 godzin. Działanie preparatu nastąpi po ok. 2 godzinach. Możliwe jest również inne przygotowanie, w którym Pacjent wypija 2 litry FORTRANSU wieczorem w przeddzień badania i 2 litry rano w dniu badania. W przypadkach występowania zaparć i lepszego przygotowania do badania wskazane jest zastosowanie diety płynnej 1-2 dni przed badaniem. W tym okresie nie należy jeść produktów zawierających ziarna lub pestki, np. ciemne pieczywo oraz warzywa. Od chwili wypicia FORTANSU nie należy niczego jeść. Można pić dowolne napoje oprócz kawy i soków przecierowych. Na 1-2 godziny przed wyznaczonym terminem badania należy wykonać lewatywę przy zastosowaniu preparatu RECTANAL. Jeżeli badanie wykonywane jest w znieczuleniu ogólnym, nie należy przyjmować płynów przez 6 godzin przed badaniem. Na badanie należy zgłosić się z osobą towarzyszącą, aby mieć zapewnioną opiekę po ewentualnym podaniu leków przeciwbólowych. Czasem po badaniu może wystąpić: biegunka z niewielką domieszką krwi, stany gorączkowe, pobolewanie przypadku wystąpienia takich dolegliwości należy zgłosić się do lekarza, który zastosuje odpowiednie postępowanie. Badanie laboratoryjne moczu1. Materiał do badania należy dostarczyć w specjalnie przeznaczonym do tego pojemniku, który jest dostępny w aptece lub gabinecie zabiegowym. Pojemnik należy dokładnie podpisać (imię, nazwisko, wiek). 2. W przypadku badania posiewu moczu stosujemy specjalny pojemnik przeznaczony do tego badania. Pojemnik powinien być jałowy, otwarty bezpośrednio przed użyciem, nie należy dotykać wewnętrznych powierzchni pojemnika. 3. Mocz należy pobrać po nocy, po porannej toalecie narządów moczowo-płciowych. 4. O ile lekarz nie zaleci inaczej, mocz powinien pochodzić ze środkowego strumienia (należy oddać pierwszą porcję moczu do toalety, zaś kolejną oddać do pojemnika). 5. Pobrany materiał powinien być dostarczony do gabinetu zabiegowego w ciągu maksymalnie 2 godzin, o ile jest przechowywany w chłodnym miejscu. Dobowa zbiórka moczuZbiórkę rozpoczyna się od drugiego oddania moczu pierwszego dnia, a kończy się na pierwszym oddaniu dnia następnego (pierwszy, poranny mocz należy oddać do toalety, następne oddawać do naczynia, zbiórkę kończymy na oddaniu do naczynia porannego moczu dnia następnego). Naczynia do zbiórki dobowej powinny być na tyle duże, aby pomieścić całą objętość zebranego moczu. Dobrze, jeśli na ściankach naczynia jest podziałka, umożliwiająca pomiar objętości. Materiał – w trakcie zbiórki – należy przechowywać w temperaturze ok. 4oC. Po zakończeniu zbiórki należy dokładnie zmierzyć objętość moczu, a następnie dokładnie wymieszać i pobrać ok. 30-50 ml moczu i umieścić w jednorazowym, plastykowym pojemniku. Pojemnik należy dokładnie podpisać. Na pojemniku koniecznie należy podać objętość dobowej zbiórki. Badania laboratoryjne kału1. Materiał do badania należy dostarczyć w specjalnie przeznaczonym do tego pojemniku, który jest dostępny w aptece lub gabinecie zabiegowym. 2. Pojemnik należy dokładnie podpisać (imię, nazwisko, wiek). 3. Do pobrania należy użyć łopatki umieszczonej w pojemniku. 4. Pojemnik należy wypełnić materiałem w ilości odpowiadającej wielkości orzecha laskowego. 5. Pojemnik należy dokładnie zamknąć i umieścić w foliowym woreczku. 6. Materiał do badania obecności lamblii powinien być świeży. W przypadku dłuższego przechowywania powinien być zamrożony.