Początki ludzkości to wędrówka w poszukiwaniu pożywienia. Dopiero z czasem zaczęto hodować rośliny i zwierzęta. Mezopotamia, Egipt, Indie, Chiny – te hasła przychodzą na myśl jako pierwsze, kiedy spyta się nas o pierwsze cywilizacje. W następnej kolejności myśli się zazwyczaj o Grecji, później także o Rzymie. Zapominamy czy pomijamy w ogóle kultury prekolumbijskie, jednak wzajemne kontakty pomiędzy cywilizacjami rozwijającymi się w Azji i Europie a tymi na kontynentach amerykańskich w okresie ich rozwijania się po prostu nie istniały. Mapa świata starożytnego ograniczała się do trzech kontynentów, a jego kolebką była Dolina Żyznego szukasz więcej informacji i ciekawostek historycznych, sprawdź także zebrane w tym miejscu artykuły o znanych miastach. Najstarsze cywilizacje świata - wstęp Początki ludzkości sięgają około 300 000 lat wstecz. Wtedy to człowiek rozumny pojawił się w Afryce, skąd rozprzestrzenił się na cały świat. Z Afryki homo sapiens udał się na tereny bliskiego wschodu, stamtąd w stronę Europy, a także Oceanu Spokojnego. Mapa geograficzna świata tamtego okresu poprzez przebieg ówczesnej linii brzegowej pozwala uzasadnić obecność człowieka w Australii i obu Amerykach. Początki ludzkości to nieustanne wędrowanie. Dopiero po udomowieniu zwierząt i rozpoczęciu uprawy roślin człowiek przeszedł od koczowniczego do osiadłego trybu życia. Proces ten nazwano rewolucją neolityczną. W taki sposób rozwinęły się pierwsze cywilizacje. Ich lokalizacje znajdowały się w dolinach rzek, które zapewniały wodę niezbędną do rozwoju miast. 1. 5 najstarszych cywilizacji świata - Mezopotamia Cztery tysiąclecia przed naszą erą na terenie bliskiego wschodu rozpoczęła się historia człowieka. Tam rozwinęła się pierwsza cywilizacja, która wynalazła pismo – Sumerowie. Ta cywilizacja jako pierwsza utworzyła formy administracyjne w postaci miast-państw. Położone one były w dolinach między dwoma dużymi rzekami, którymi były Eufrat i Tygrys. Stąd też wzięła się jej nazwa – mesopotamos w języku grackim oznaczało „ląd między rzekami”. W późniejszym okresie na tym terenie powstało imperium akadyjskie, a po jego upadku – Asyria i Babilonia. To na terenie Mezopotamii leżą niektóre z 10 najstarszych miast świata, takie jak Ur, czy Lagasz. Z kolei Babilon pod rządami Nabuchodonozora II stał się jednym z 10 największych miast starożytności – na tę samą listę 10 największych miast starożytności wpisać można również starsze z miast mezopotamskich – Uruk. Zachowana do dziś brama Isztar pozwala umieścić Babilon również na liście 10 najpiękniejszych miast starożytności. Sumerowie opracowali pismo klinowe, mieli bardzo dobrze rozwinięte budownictwo, garncarstwo i złotnictwo. Stworzyli podstawy systemu dziesiętnego i sześćdziesiętnego. Opracowali także kalendarz oparty o rok księżycowy i podzielili go na 12 miesięcy. 2. 5 najstarszych cywilizacji świata - Egipt Druga najstarsza cywilizacja świata to cywilizacja starożytnego Egiptu. Uznaje się ją za ok. 1000 lat młodszą od pierwszej cywilizacji bliskiego wschodu. Mapa Egiptu przedstawiała niewielki teren z północy i wschodu ograniczony linią brzegową, z zachodu pustynią, a z południa IV kataraktą na Nilu. Opis ziem egipskich ogranicza się do pól uprawnych położonych wzdłuż rzeki, która regularnymi wylewami zapewniała dokładne nawożenie najbliższych ziem. W ciągu około 3000 lat Egiptem rządziło łącznie 30 dynastii, a w okresie swojej największej świetności państwo miało wpływ na politykę ziem bliskiego wschodu. Egipcjanie stworzyli pismo hieroglificzne, mieli wysoko rozwiniętą znajomość matematyki i astronomii. Stosowany przez nich kalendarz słoneczny umożliwił przewidywanie wylewów Nilu. 3. 5 najstarszych cywilizacji świata - Indie Trzecia prezentowana tu najstarsza cywilizacja świata rozwinęła się w dolinie Indusu. Jej początki szacuje się na około 2 500r. Mniej więcej z tego okresu pochodzą Mohendżo Daro (obecnie znajdujące się na terenie Pakistanu) i Harappa – jedne z 10 najstarszych miast świata. Były to pierwsze ośrodki, w których pracowała kanalizacja. Pismo, którym posługiwała się tamtejsza pierwsza cywilizacja, nie zostało odczytane – inaczej niż w przypadku pisma klinowego Sumerów, czy egipskich hieroglifów. Dlatego też wiedza na jej temat pochodzi wyłącznie ze źródeł archeologicznych. To w Indiach – choć znacznie później, bo na przełomie VI i V w. – żył Budda Siddhartha Gautama. Stworzył on system filozoficzno-religijny nie zakładający ani nie potwierdzający istnienia Boga. Głoszone przez Buddą tzw. Cztery Szlachetne Prawdy stały się podstawą nauk wyznawanych do dziś. Buddyzm posiada obecnie liczbę wyznawców pozwalającą na zaliczenie go w poczet pięciu największych systemów filozoficzno-religijnych na świecie. Mieszkańcy doliny Indusu posiadali umiejętność obróbki metali szlachetnych, kości słoniowej, muszli. W Indiach intensywnie rozwijała się medycyna i matematyka. To właśnie hindusi opracowali system liczbowy dziś powszechnie wykorzystywany jako cyfry arabskie. Nazwa „arabskie” została im nadana dlatego, że to arabscy kupcy „przenieśli je” z Indii do Europy. Za ich sprawą po raz pierwszy określono liczbę „0”. Indie są również ojczyzną szachów. Sprawdź także ten artykuł z TOP 10 największych miast starożytności. 4. 5 najstarszych cywilizacji świata - Chiny Najstarsza cywilizacja chińska rozwinęła się na ziemi położonej w dorzeczu Żółtej Rzeki, z czasem zbliżając się do rzeki Jangcy. Jej początki sięgają II tysiąclecia Pierwsza historyczna dynastia władająca Chinami to dynastia Szang, rządząca między 1600 a 1050 r. Następująca po niej dynastia Zhou przeprowadziła liczne ekspansje, ale dopiero czasy kolejnej dynastii – Qin – zapoczątkowały budowę najbardziej znanego chińskiego obiektu na świecie – Wielkiego Muru. Jego budowa miała zapewnić Chinom bezpieczeństwo przed północnymi plemionami koczowniczymi. Cywilizacja chińska przyniosła światu wiele osiągnięć. Tam wynaleziono papier i jedną z pierwszych form druku, co połączone w przyszłości zaowocowało pojawieniem się drukowanych pieniędzy. Kolejnym chińskim wynalazkiem był proch strzelniczy. Ale rzeczy, z których ten kraj zasłynął niemal na całym świecie to porcelana i, przede wszystkim, jedwab. Proces produkcji jedwabiu był pilnie strzeżoną tajemnicą, której początki sięgają roku około 3 600 Prawdopodobnie dopiero w IV w. jedwab zaczął być wytwarzany również w Grecji. 5. 5 najstarszych cywilizacji świata – cywilizacja minojska Opis ziem, na których rozwinęła się ostatnia z 5 najstarszych cywilizacji świata – kultura minojska – ogranicza się wyłącznie do Krety i jej najbliższych wysp. Tam pojawiła się najstarsza kultura grecka. Podobnie jak w Egipcie – ze względu na warunki naturalne – na Krecie nie występowały fortyfikacje, znaleziono tam również niewiele broni. Okres jej trwania to lata ok. 2 000 – 1 200 Za jej upadek odpowiedzialni są przedstawiciele młodszej z pierwszych kultur greckich –kultury mykeńskiej, choć podkreśla się tu również wcześniejsze działanie sił przyrody w postaci trzęsienia ziemi i wybuchu wulkanu Thira. Ruiny pałacu w Knossos. Budynek pełnił również funkcję magazynów i pomieszczeń, w których swoje warsztaty prowadzili rzemieślnicy - fot. licencja CC BY-SA Była to cywilizacja pokojowa, nastawiona na gospodarkę i handel morski. Najstarsza cywilizacja europejska swoją nazwę zawdzięcza legendarnemu królowi wyspy – Minosowi. Badania archeologiczne w Knossos ujawniły istnienie w kompleksie pałacowym istnienie łącznie ponad 300 pomieszczeń, które mogły stanowić podstawę mitu o labiryncie i zamieszkującym go potworze – Minotaurze. Powierzchnia całego pałacu, obliczono na ponad 17 000 m2. Piękne freski zdobiące większość budowli w mieście pozwalając wpisać Knossos na listę 10 najpiękniejszych miast starożytności. Archeolodzy potwierdzili także przekazy Homera, według których najstarsza grecka kultura wybudowała na wyspie ponad 100 miast. Kreteńczycy budowali również systemy kanalizacyjne, jak przed nimi hindusi. Początki ludzkości nie pozwalają na dokładniejsze poznanie jej historii. Koczowniczy tryb życia uniemożliwia dokładne określenie potencjalnych miejsc poszukiwania źródeł archeologicznych. Dopiero zmiany, które wprowadziła rewolucja neolityczna i, przede wszystkim, powstanie pisma umożliwiły choć w części odtworzenie życia przedstawicieli pierwszych cywilizacji. Mapa fizyczna miejsc, w których występowały pierwsze cywilizacje jest podobna dla wszystkich powyższych. Rozwijające się miasta musiały mieć stały dostęp do wody pitnej, stąd ich bliskie umiejscowienie względem rzek. Nie możemy również mówić o cywilizacji bez utworzonego pisma, choć nie we wszystkich przypadkach udało się je odczytać. I choć różne były ich losy, pierwsze cywilizacje stanowiły decydujący krok w rozwoju ludzkości. Autor: Aleksandra Drążek-Szychta Bibliografia: Ascalone E., Mezopotamia, Arkady, Warszawa 2009Granet M., Cywilizacja chińska, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1995Kemp Starożytny Egipt. Anatomia cywilizacji, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2009Leakey R., Pochodzenie człowieka, CiS, Warszawa 1998Press L., Życie codzienne na Krecie w państwie króla Minosa, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1972Staszczyk A., Zapart J., Wstęp do cywilizacji subkontynentu indyjskiego, The Polish Journal of the Arts and Culture, nr 3 (3), Kraków 2012Wielki atlas historyczny, pod red. E. Olczak, J. Tazbir, Wydawnictwo Demart, Warszawa 2005 Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny? Dla 96,9% czytelników artykuł okazał się być pomocny